เจออีกทั้ง ไห-โครงกระดูก ที่เภอสร้างคอม อุดรธานี

พบแหล่งอารยธรรมโบราณเพิ่ม ห่างจากบ้านเชียง ไปประมาณ 40 กิโลเมตร ที่อำเภอสร้างคอม สันนิษฐานว่าอยู่ในยุคเดียวกันกับบ้านเชียง และเป็นครั้งที่สองแล้ว ซึ่งก่อนหน้านี้มีการพบไหเขียนสี และโครงกระดูก ที่ บ้านท่าเสียว อำเภอสร้างคอม เมื่อปี 2565

แหล่งอารยธรรมของจังหวัดอุดรธานีตั้งแต่ก่อนยุคประวัติศาสตร์

จังหวัดอุดรธานี หนึ่งในจังหวัดที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมในภูมิภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย มีประวัติศาสตร์ที่ยาวนานและซับซ้อน ซึ่งเริ่มจากยุคก่อนประวัติศาสตร์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการค้นพบแหล่งอารยธรรมที่สำคัญอย่าง **บ้านเชียง** ซึ่งส่งผลให้จังหวัดนี้ถูกยกย่องว่าเป็นหนึ่งในแหล่งอารยธรรมโบราณที่สำคัญที่สุดในประเทศไทย

1. แหล่งโบราณคดีบ้านเชียง

บ้านเชียงตั้งอยู่ในอำเภอหนองแสง ตั้งแต่การค้นพบแหล่งโบราณคดีนี้ในปี พ.ศ. 2500 มันได้กลายเป็นแหล่งข้อมูลสำคัญที่ช่วยให้เราเข้าใจวิถีชีวิตของมนุษย์ในช่วงเวลาหลายพันปีที่ผ่านมา บ้านเชียงเป็นที่รู้จักในฐานะศูนย์กลางของการผลิตเครื่องปั้นดินเผา และยังพบหลักฐานทางโบราณคดีมากมาย เช่น เครื่องมือหิน ภาชนะที่ทำจากดินเผา เครื่องประดับ และเศษชิ้นส่วนอื่นๆ ที่บ่งบอกถึงวัฒนธรรมการดำรงชีวิตของชาวบ้านในยุคนั้น

การวิเคราะห์หลักฐานที่พบที่บ้านเชียงชี้ให้เห็นถึงการทำเกษตรกรรม โดยเฉพาะการปลูกข้าว และการเลี้ยงสัตว์ รวมถึงการตั้งหมู่บ้านอยู่ร่วมกันในรูปแบบของชุมชนซึ่งมีการจัดระเบียบสังคมและความเชื่อในประเพณีต่างๆ

2. การใช้เครื่องมือและเทคโนโลยี

หลักฐานที่พบในบ้านเชียงยังแสดงให้เห็นถึงการพัฒนาเครื่องมือและเทคโนโลยีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ที่สัมพันธ์กับการดำรงชีวิต เช่น เครื่องมือหินที่ใช้ในการกัด ตัด และขุด ทั้งนี้ยังมีการพัฒนาเครื่องปั้นดินเผาที่มีลวดลายสวยงาม ซึ่งมีความหมายในทางวัฒนธรรมและพิธีกรรม

3. วัฒนธรรมและความเชื่อ

วัฒนธรรมของชาวบ้านเชียงได้ถูกเผยแพร่เป็นที่กว้างขวางและมีความเกี่ยวข้องอย่างลึกซึ้งกับความเชื่อและพิธีกรรม การค้นพบเครื่องมือบางอย่างที่ใช้ในพิธีกรรมและศาสนาที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร เช่น การบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และการจัดพิธีกรรมเฉลิมฉลองเก็บเกี่ยวผลผลิต แสดงให้เห็นว่าชาวบ้านมีความเชื่อในเรื่องของภูมิปัญญาท้องถิ่นและการสื่อสารกับธรรมชาติ

4. ผลกระทบต่อการพัฒนาในอนาคต

การศึกษาแหล่งอารยธรรมก่อนประวัติศาสตร์ในจังหวัดอุดรธานี ไม่เพียงแต่ช่วยให้เราเข้าใจวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของชาวบ้านในอดีต แต่ยังมีผลต่อการอนุรักษ์และพัฒนาท้องถิ่นในปัจจุบัน ปัจจุบัน บ้านเชียงได้กลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญ ซึ่งช่วยส่งเสริมการศึกษาและเรียนรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของไทย

เทียบเคียงสองมรดกโลก อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท และ แหล่งโบราณคดี พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ บ้านเชียง : Banchiang National Museum ในจังหวัดอุดรธานี เป็นแหล่งข้อมูลที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ แต่มีอายุทางประวัติศาสตร์ที่แตกต่างกันอย่างชัดเจน ดังนี้:

1. **บ้านเชียง**

– **อายุทางประวัติศาสตร์:** บ้านเชียง เป็นแหล่งโบราณคดีที่มีอายุประมาณ 5,000-3,000 ปีมาแล้ว โดยประมาณการนี้ถูกวิเคราะห์จากการตรวจสอบและค้นพบหลักฐานทางโบราณคดี เช่น ภาชนะดินเผา เครื่องมือหิน และเศษซากที่แสดงถึงการตั้งถิ่นฐานและความก้าวหน้าในด้านการเกษตรและการผลิต

– **ความสำคัญ:** บ้านเชียงถือเป็นศูนย์กลางการทำเกษตรกรรมในยุคก่อนประวัติศาสตร์ มีการพัฒนาเทคนิคการปลูกข้าวและการผลิตเครื่องปั้นดินเผาที่มีลวดลายสวยงาม ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของชุมชนในยุคนั้น

2. **ภูพระบาท**

– **อายุทางประวัติศาสตร์:** ภูพระบาทมีมูลความสำคัญในเรื่องของอารยธรรมที่มีอยู่มาอย่างยาวนาน แต่ในแง่ของหลักฐานทางโบราณคดี จะมีความหลากหลายมากขึ้นตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์มา จนถึงสมัยประวัติศาสตร์ โดยเน้นเฉพาะรอยแกะสลักและศิลปะบนหินซึ่งอาจมีอายุใกล้เคียงกับบ้านเชียงหรืออาจจะมากกว่าเล็กน้อย แต่โดยรวมแล้วมักจะแสดงถึงวัฒนธรรมที่มีการพัฒนาต่อยอดจากอารยธรรมโบราณในพื้นที่ที่ประกอบด้วยศิลปะและความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับการบูชาและภูมิศาสตร์ของท้องถิ่น

– **ความสำคัญ:** ภูพระบาทเป็นศูนย์กลางของการติดต่อและแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม โดยแสดงให้เห็นถึงความเจริญรุ่งเรืองในด้านวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ที่มีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา

สรุปแล้ว บ้านเชียงมีอายุทางประวัติศาสตร์ที่แน่นอนที่สุดที่ประมาณได้ว่าอยู่ระหว่าง 5,000-3,000 ปี ในขณะที่ภูพระบาทมีอายุที่ซับซ้อนกว่า เนื่องจากเป็นศูนย์กลางที่มีการพัฒนาผ่านหลายยุคหลายสมัย ซึ่งรวมทั้งยุคก่อนประวัติศาสตร์และประวัติศาสตร์ สถานะของภูพระบาทจึงอาจมีความหลากหลายทางวัฒนธรรมที่สะท้อนถึงการมีปฏิสัมพันธ์กันระหว่างอารยธรรมต่างๆ ในพื้นที่ตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย